Zapraszamy na kolejny wieczór górski z Muzeum Tatrzańskim w schronisku w Roztoce. W sobotę 26 sierpnia o godzinie 19.00 Wojciech Szatkowski z Muzeum Tatrzańskiego opowie o początkach turystyki, taternictwa, przewodnictwa i narciarstwa w Tatrach.
Będzie to opowieść historyczna. Dotycząca czasów, kiedy wszystko było pierwsze. Pierwsze letnie wyprawy na tatrzańskie szczyty i przełęcze. Cofnijmy się zatem w tej opowieści o prawie 170 lat. Połowa XIX wieku to czas, kiedy Zakopane było mało znaną góralską wsią. Za sprawą pierwszych śmiałków odkryto Tatry – piękne i skaliste góry, położone na granicy z Węgrami. Ci nieliczni, którzy w tym okresie latem docierali do Zakopanego, pragnęli zdobywać tatrzańskie szczyty – w tym oczywiście te najbardziej honorne i najtrudniejsze, jak: najwyższy w całych Tatrach Gierlach (zdobyty w 1834 roku), Łomnicę (1793 rok), Lodowy (1843 rok) oraz dumną i wyniosłą Wysoką (1874 rok). Jeszcze więcej było takich, którzy chodzili w Tatry dla poratowania zdrowia, estetyki i przyjemności. Stanisław Staszic należał do pierwszych badaczy Tatr i góralszczyzny. Po nim przyszli inni. Opowiemy o legendarnych postaciach tamtych czasów: Tytusie Chałubińskim, Stanisławie Witkiewiczu, Sabale, Klimku Bachledzie, ks. Józefie Stolarczyku, Walerym Eljaszu i innych.
Turystom towarzyszyli na każdej niemal wyprawie w Tatry górale – przewodnicy i tragarze, zwani „chłopami pod torbę”, którzy potrafili zadbać o swoich klientów, bezpiecznie wyprowadzić i sprowadzić z gór. Wtedy to pojawia się istniejący do dzisiaj etos zawodu przewodnika tatrzańskiego. Jednak to nie chęć zdobywania tatrzańskich turni była w tym okresie najważniejsza. Chodzono nie tylko po to, by dokonywać wejść na szczyty, ale głównie dlatego, by odpocząć, podleczyć zdrowie (gruźlica) i po prostu pobyć w górach, nacieszyć oczy ciągle zmieniającym się ich wyglądem, widokami, a także oglądać ze szczytów wschody i zachody słońca. „Dobrańsze niż gdzie indziej towarzystwo” szukało w Tatrach wolności, której my Polacy wtedy nie mieliśmy, spętani zaborczą rzeczywistością. To był ważny element budowania „mitu Zakopanego” i tatrzańskiej wolności, która w małej wsi, jaką wtedy było Zakopane, była szczególnie odczuwana, w ramach autonomii, na którą zezwalały władze austriackie. Chodzono także w Tatry w celach naukowych, malarze ich piękno przenosili na płótno, a fotografowie na papier. Potem rozpoczęły się pierwsze wspinaczki i nastała kolejna era w zdobywaniu Tatr. Opowiemy o: Mariuszu Zaruskim i Mieczysławie Karłowiczu, wspinaczach okresu międzywojennego: Wiesławie Stanisławskim, Wincentym Birkenmajerze, Stanisławie Motyce, ale także o ludziach kultury: Rafale Malczewskim i Stanisławie Ignacym Witkiewiczu „Witkacym”, dyrektorze Muzeum Tatrzańskiego, Juliuszu Zborowskim „Bacy”, Helenie Marusarzównie i o innych mniej i bardziej znanych postaciach z tamtych lat.
Serdecznie zapraszamy! Wstęp wolny!
